Tín dụng bất động sản là một thị trường quan trọng cung cấp nguồn vốn của thị trường bất động sản. Tuy nhiên với những con số vượt ngưỡng Ngân hàng nhà nước đang có những động thái quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh dịch COVID-19
Tín dụng là gì
Tín dụng được định nghĩa rõ ràng là sự thể hiện cho mối quan hệ vay và cho vay. Trong đó, người vay có thể là cá nhân hoặc tổ chức, còn người cho vay là ngân hàng, hoặc tổ chức tài chính tín dụng nào đó. Sản phẩm vay có thể là hàng hóa hoặc tiền.
Mối quan hệ vay và cho vay này có những quy định và ràng buộc cụ thể như vay tín chấp hay vay thế chấp. Bên cạnh đó, tín dụng thì luôn gắn với lãi suất. Những khoản vay tín dụng đều được áp lãi suất theo quy định của bên cho vay mà người vay muốn vay phải chấp nhận thực hiện.
Tín dụng bất động sản có những ràng buộc gì?
Tổ chức tín dụng không được kinh doanh bất động sản, trừ các trường hợp sau đây:
1. Mua, đầu tư, sở hữu bất động sản để sử dụng làm trụ sở kinh doanh; địa điểm làm việc hoặc cơ sở kho tàng phục vụ trực tiếp cho các hoạt động nghiệp vụ của tổ chức tín dụng;
2. Cho thuê một phần trụ sở kinh doanh chưa sử dụng hết, thuộc sở hữu của tổ chức tín dụng;
3. Nắm giữ bất động sản do việc xử lý nợ vay. Trong thời hạn 03 năm, kể từ ngày quyết định xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản; tổ chức tín dụng phải bán; chuyển nhượng hoặc mua lại bất động sản này để bảo đảm tỷ lệ đầu tư vào tài sản cố định; và mục đích sử dụng tài sản cố định quy định tại Điều 140 của Luật này.
Những con số đáng chú ý về tín dụng bất động sản
Tăng trưởng tín dụng trong lĩnh vực bất động sản đã tăng lên 15% trong tháng 1 và 2 so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này đã vượt ngưỡng mục tiêu 12% của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Đến giữa tháng 4, tổng tăng trưởng tín dụng đã đạt trên 15% so với cùng kỳ năm trước.
NHNN kiểm soát chặt thị trường bất động sản để giảm thiểu rủi ro. Đồng thời kêu gọi các ngân hàng thương mại tăng cường hoạt động kiểm soát rủi ro; thông báo đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát chặt tín dụng đổ vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó có bất động sản.
Một trong những công cụ chính của NHNN chính là kiểm soát chặt tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn; ngân hàng có thể dùng để cấp tín dụng cho các dự án trung và dài hạn.
Nếu thị trường có dấu hiệu nóng lên, NHNN sẵn sàng có thêm nhiều động thái chấn chỉnh. Tiêu biểu như áp dụng những biện pháp đảm bảo an toàn vĩ mô; giới hạn hoặc siết chặt hạn mức tín dụng bất động sản. Mặc dù vậy, đợt dịch COVID-19 lần thứ 4 có nguy cơ gây khó khăn cho việc ban hành và thực thi. Nguyên là do lo ngại tác động tiêu cực lên sự tăng trưởng chung của Việt Nam.
2 lĩnh vực tín dụng bất động sản nên lưu tâm
Trong đó tín dụng đối với bất động sản có 2 lĩnh vực. Một là tín dụng vào các lĩnh vực mà các đối tượng kinh doanh bất động sản; đầu cơ bất động sản hay là phân khúc thị trường cao cấp; các dự án mà khả năng thanh khoản, hiệu quả đầu tư bất động sản trong tương lai không cao. Đây là những đối tượng được NHNN kiểm soát chặt chẽ và hạn chế. Cho dù là có những chế tài trực tiếp hoặc gián tiếp đối với các tổ chức tín dụng.
Lĩnh vực tín dụng bất động sản thứ 2 là những lĩnh vực tín dụng đầu tư vào để giúp cho việc thanh khoản của các loại sản phẩm hàng hóa là tiêu dùng bất động sản. Đơn cử như nhà cho người thu nhập thấp hay là phân khúc thị trường nhà giá rẻ. Những sản phẩm này mang tính chất thương mại phục vụ cho tiêu dùng; nhu cầu sử dụng của người dân. Hiện tại lĩnh vực này vẫn được giao cho các ngân hàng thương mại quan tâm, triển khai.
Trong bối cảnh, tình hình bất động sản có những dấu hiệu tăng nhiệt; các ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19; các chính sách đảm bảo an toàn vĩ mô có thể được áp dụng nhằm kiểm soát rủi ro chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, vẫn cần thận trọng cân bằng vì những nguy cơ bất lợi đang ngày một gia tăng đối với tăng trưởng.