Kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên, dài 32km, sẽ được nạo vét, kè bêtông, xây đường 7-12m, bến thuyền dọc bên, giúp đổi diện mạo 7 quận, huyện đi qua.
Kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên có tổng đầu tư lên đến 8.200 tỷ đồng
Dự án cải tạo kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên (giai đoạn 2), tổng mức đầu tư 8.200 tỷ đồng được TP. HCM khởi công hôm 23/2, dự kiến hoàn thành năm 2025. Tuyến kênh chảy qua 7 quận, huyện gồm: 12, Bình Tân, Tân Phú, Tân Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh, huyện Bình Chánh, tổng chiều dài gần 32 km.
Trước đó dự án đã hoàn thành giai đoạn một với việc nạo vét, đắp bờ đất hai bên cùng xây cửa xả thoát nước tại một số rạch nhánh. Hiện, nhiều đoạn lòng kênh bị bồi lắng trở lại, ô nhiễm nghiêm trọng.
Một trong hạng mục chính thuộc giai đoạn 2 dự án là nạo vét toàn tuyến kênh với bề rộng 30-90 m, sâu 4-5 m. Hai bờ xây kè bê tông, lan can, lối đi bộ, bố trí mảng xanh…
Khơi kênh rạch, thông ngập úng
Hiện, dọc bờ kênh đa phần là những dải đất um tùm cỏ dài, nhiều đoạn lòng kênh bị lục bình phủ kín, rác thải ứ đọng, gây ô nhiễm và cản trở tàu thuyền chạy qua.
Dọc kênh được xây dựng đường rộng 7-12 m, vỉa hè 3 m mỗi bên, đáp ứng 2-3 làn xe trên tổng chiều dài khoảng 63 km. Hiện, hai bên kênh chủ yếu là bờ đất đã đắp từ giai đoạn trước, chỉ một số đoạn ngắn làm đường bêtông, như khu vực phường 14, quận Gò Vấp.
Trên tuyến sẽ xây dựng 12 bến thuyền, 19 cống thoát nước, ba cây cầu. Hệ thống thoát nước, chiếu sáng, cây xanh… cũng được làm đồng bộ.
Tại lễ khởi công dự án, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết đây là công trình hạ tầng trọng điểm ở thành phố, phục vụ và nâng cao đời sống người dân.
Tuyến kênh sau khi hoàn thành cải tạo sẽ là trục thoát nước, chống ngập cho diện tích 14.900 ha khu vực xung quanh. Công trình góp phần chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường và tăng kết nối giao thông trên trục Bắc – Nam ở TP HCM.
Dự án khi hoàn thành ngoài giảm ngập, ô nhiễm sẽ giúp giảm tải cho quốc lộ 1 nhờ hai tuyến đường dọc kênh đi qua 7 quận, huyện. Tuyến kênh cũng hình thành trục giao thông thuỷ kết nối TP HCM với Long An qua sông Chợ Đệm và Đồng Nai, Bình Dương qua sông Sài Gòn.
Khởi điểm tại Gò Vấp
Sau khi khởi công hôm 23/2, nhiều công nhân cùng máy móc được huy động đến công trường cải tạo đoạn qua quận Gò Vấp thực hiện dự án.
Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP. HCM (chủ đầu tư), việc triển khai giai đoạn hai công trình đang có thuận lợi khi phần lớn mặt bằng đã được đền bù, giải tỏa từ giai đoạn trước, với hơn 3.200 hộ. Hiện, dự án chỉ còn một phần diện tích chưa bàn giao ở quận 12 và Gò Vấp, với 166 trường hợp.
Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên là dòng kênh dài nhất TP. HCM. Công trình cải tạo kênh nằm trong đề án chống ngập và xử lý nước thải ở thành phố giai đoạn 2020-2045, kết hợp các dự án cải thiện hệ thống thoát nước sắp triển khai giúp hoàn thiện hạ tầng đô thị cho khu vực phía tây và bắc thành phố.
Hiện trạng một đoạn kênh Tham Lương – rạch Nước Lên ở huyện Bình Chánh bị ô nhiễm, hai bên phủ đầy cỏ dại, hồi giữa tháng 2.
Ngoài tuyến kênh trên, TP. HCM chuẩn bị triển khai dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (Bình Thạnh, Gò Vấp), dài 8km với tổng vốn hơn 9.300 tỷ đồng. Trước đó, TP HCM đã hồi sinh các dòng kênh khác như Nhiêu Lộc – Thị Nghè (tổng đầu tư 8.600 tỷ đồng); Tân Hoá – Lò Gốm (528 triệu USD)… Dự án cải tạo kênh Tàu Hủ – Bến Nghé – Đôi – Tẻ đang làm giai đoạn 2, dự kiến về đích cuối năm nay.
Nối giao thông, thúc đẩy kinh tế
Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết cùng với cải tạo tuyến kênh, dự án sẽ hình thành đường giao thông 2 bên bờ kênh với tổng chiều dài 63,41km, mặt đường rộng từ 7 – 12m (chủ yếu là 12m), vỉa hè rộng trên 3m. Đồng thời xây dựng 12 bến thuyền và 3 cầu giao thông dọc tuyến; các nút giao thông cùng các công trình thoát nước, chiếu sáng, cây xanh… Khi đó sẽ hình thành tuyến giao thông đường thủy kết nối các quận, huyện của TP, cũng như kết nối TP.HCM với các tỉnh miền Tây qua ngõ Long An và đi các tỉnh miền Đông như Bình Dương, Đồng Nai theo hướng từ cửa sông Chợ Đệm đến sông Sài Gòn, góp phần hình thành trục giao thông thủy xuyên suốt toàn vùng.
Ngoài ra, trục giao thông đường bộ nối với các tỉnh miền Tây qua ngõ Long An theo kết nối với đường Võ Văn Kiệt – QL1A – cao tốc TP.HCM – Trung Lương và đi các tỉnh miền Đông cũng sẽ được nối liền. Từ đó, kết nối giao thông đường bộ xuyên TP, góp phần giải quyết ùn tắc giao thông, tạo điều kiện chỉnh trang đô thị.
“Việc triển khai thi công, hoàn thành dự án chắc chắn sẽ tạo bước đột phá cho hạ tầng đô thị TP; chỉnh trang và nâng cao diện mạo đô thị cho khu vực nói riêng cũng như toàn TP nói chung. Đồng thời hình thành tuyến giao thông đường thủy, đường bộ liên kết qua 7 quận huyện; là động lực phát triển kinh tế – xã hội của khu vực, tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân”, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi nhấn mạnh.
Phát triển kinh tế ven sông
Đại diện Sở QH-KT TP.HCM nhận định Đề án chống ngập và xử lý nước thải giai đoạn 2020 – 2045 đang được triển khai đồng nhịp, có tác động hỗ trợ rất lớn tới đề án Phát triển kè sông và kinh tế dịch vụ ven sông TP.HCM giai đoạn 2020 – 2045 do Sở này chủ trì. Chủ trương chung là đặt mục tiêu khôi phục lại dấu ấn, hoạt động sông nước để nhấn mạnh đặc trưng đô thị sông nước Sài Gòn từ hơn 300 năm trước.
Những hoạt động sông nước, giao thông thủy sẽ tấp nập hơn, du lịch trên sông, kênh, rạch, những hoạt động đi chơi, đi bộ, ngắm cảnh, đạp xe, giao thông công cộng… sẽ được tính toán, cân nhắc để tổ chức hợp lý tại từng khu vực. Sông Sài Gòn sẽ trở thành hành lang sông nước quan trọng, đặc trưng của TP.HCM, cùng với mạng lưới kênh rạch sau khi được cải tạo môi trường nước sẽ đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, ổn định đô thị và cũng tạo nên hình ảnh đặc sắc, hấp dẫn, nâng cao chất lượng, sức cuốn hút của TP trong tương lai.